Over de nieuwsbrief
Deze nieuwsbrief informeert je en wijst je zoveel mogelijk de weg naar wat voor jou interessant kan zijn als Noorwegenliefhebber!
In de afgelopen weken ontvingen we enkele bijdragen van leden van onze vereniging, leuk! Daarnaast heten we ruim 35 nieuwe lezers van deze nieuwsbrief welkom: zij meldden zich aan sinds het verschijnen van de vorige nieuwsbrief.
De eerstvolgende nieuwsbrief zal op 17 juni 2023 verschijnen (onder voorbehoud).
Heb je nieuws te melden of iets anders dat interessant kan zijn? Mail je bericht dan naar nieuwsbrief@nederland-noorwegen.nl.
Uit het nieuws en interessante items
Kunstenaarscollectief Ipihan tovert in vijf weken een verlaten Noors dorp om tot een kunstparadijs bron: Volkskrant, Marsha Bruinen 13 maart 2023
Het collectief zoekt elk jaar een nieuwe locatie op. ‘Het gaat ons erom dat we onze individuele ateliers verlaten en plekken opzoeken waar we kunnen doen wat we willen.’
Bovenop een berg in het Noorse Salangen, zo’n 1.500 kilometer ten noorden van Oslo, liggen de restanten van een ijzermijn. Het arbeidersleven dat zich daar tussen 1906 en 1912 voltrok heeft de nodige sporen achtergelaten. Funderingen van barakken markeren het voormalige mijnwerkersdorp, betonblokken stippelen de kabelbaan uit waarmee gedolven erts naar de verwerkingsfabriek in het dal werd gevoerd. Van de fabriek aan het fjord is slechts een ruïne over. De krachtcentrale ernaast staat nog wel overeind.
Van 19 juni tot en met 23 juli vormen deze tien hectare mijngeschiedenis het leef- en werkgebied van If Paradise Is Half As Nice (Ipihan). Dit Nederlandse kunstenaarscollectief zoekt jaarlijks een verlaten plek op om van de daar aanwezige materialen en verhalen in vijf weken een ‘kunstparadijs’ in elkaar te zetten. Op uitnodiging van de Salangen Biënnale maken ze voor hun dertiende editie een tentoonstelling in de buitenlucht van Noorwegen. Daarvoor hebben ze ook zeven Scandinavische kunstenaars uitgenodigd.
Voor ze echt kunnen beginnen, maken de kunstenaars de oude krachtcentrale bewoonbaar. ‘Tijdens die eerste dagen zetten we onze tenten op, maken we een werkplaats en bouwen we een provisorische keuken, toilet en douche’, zegt Ties Ten Bosch, sinds 2013 lid van Ipihan. Daarna gaan de kunstenaars ieder voor zich aan de slag.
Wat bezoekers betreft: het afsluitende tentoonstellingsweekend (21, 22 en 23 juli) staat gepland. Het dorp heeft de paarden en quads al klaarstaan waarmee bezoekers naar boven zullen worden gebracht.
Vreemde lichtbollen
Al sinds de jaren 1930 melden inwoners van en bezoekers van de vallei van Hessdalen, Noorwegen, vreemde lichtbollen in de lucht erboven.
Hoewel het gemakkelijk is om dit af te doen als UFO-onzin, zijn de lichten door de jaren heen op betrouwbare wijze waargenomen, dag en nacht, en zijn ze uitgebreid gefotografeerd. Volgens wetenschappers stopten de lichten plotseling in 1983, voordat ze met enthousiasme terugkeerden in 1984. De lichten kunnen langzaam bewegen, of soms snel en ze volgen een willekeurig pad; dit kan enkele seconden tot meer dan een uur duren. De geschatte grootte is die van een auto.
Wat veroorzaakt ze? Er zijn een aantal interessante theorieën. Eén theorie suggereert dat het fenomeen wordt veroorzaakt door het verval van radon in de atmosfeer, aangezien de Hessdalen-vallei (en Noorwegen als geheel) een van de hoogste radonconcentraties heeft in Europa.
Een ander idee is dat het fenomeen zou kunnen worden veroorzaakt doordat het landschap als een natuurlijke batterij fungeert, die vervolgens met regelmatige tussenpozen wordt ontladen. De Hessdalen-vallei wordt in tweeën gedeeld door een rivier, met aan de ene kant van de rivier zink- en ijzerrijke rotsen en aan de andere kant koperrijke rotsen. De anode van deze "perfecte natuurlijke batterij" zou het zink/ijzer-gedeelte zijn, terwijl de koperen helft de kathode zou zijn. "Het ontbrekende stuk ter ondersteuning van het 'natuurlijke batterijmodel' werd geïdentificeerd in 2012, met de herontdekking van de lokale zwavelmijnen. Actief tot 1933, ze werden gesloten omdat het mijnbedrijf failliet ging", schreef een onderzoeksteam. "We veronderstellen nu dat de stromen die uit de mijnen en in de Hesja-rivier stromen, zwavelzuur kunnen bevatten". Het is niet bekend hoe een natuurlijke batterij voldoende lading zou produceren om zulke zichtbare lichten te produceren. Er is tot op heden nog steeds geen algemene consensus over wat de lichten veroorzaakt, noch of de vallei zich gedraagt als een gigantische batterij.
Bron: Life in Norway
De mooiste steden van Noorwegen Noorwegen staat vooral bekend om zijn uitzonderlijke natuurlijke schoonheid. Maar ondanks deze pittoreske dorpjes aan de fjorden en wandelpaden, wonen de meeste Noren in steden. De steden van Noorwegen zitten boordevol historische en culturele bezienswaardigheden en hypermodern design. Ze hebben veel te bieden voor de nieuwsgierige reiziger die de moderne Noorse levensstijl echt wil begrijpen. In deze video kun je kennismaken met acht 'must-visit'-steden in Noorwegen, van de drukke straten van de hoofdstad tot enkele kust- en Arctische pareltjes.
Goedkopere vakanties in Noorwegen voor buitenlandse reizigers De Noorse kroon (NOK) staat momenteel historisch laag. Dit betekent dat reizen in Noorwegen voor de meeste bezoekers veel betaalbaarder is geworden. Vooral degenen die met dollars, euro's, ponden of Deense kronen reizen, krijgen dit jaar meer waar voor hun geld als ze in Noorwegen reizen.
Verkeer en winkelen over de grenzen...
Er is momenteel veel minder verkeer tussen Noorwegen en Rusland en het reizen is lastiger geworden. Ook al is de grens tussen Finland en Rusland gesloten en zijn visa voor Russen ingetrokken, de Russen hebben een maas in de wet ontdekt en komen winkelen in Noord-Finland. Aangezien Noorwegen zijn grens niet heeft gesloten voor Russen, kunnen zij het land binnenkomen met geldige visa via de grenspost Storskog en vervolgens Schengenland Finland binnengaan om te winkelen. Mediaberichten uit het gebied meldden de aanwezigheid van busladingen mensen die dagelijks rondreden met lange boodschappenlijstjes die vaak populaire voedingsmiddelen bevatten zoals koffie, chocolade en kaas. Het ministerie van Buitenlandse Zaken zegt dat gesanctioneerde producten niet mogen worden verkocht als het duidelijk is dat de klant ze naar Rusland zal exporteren. De Finse douane maakte opmerkingen over het fenomeen dat het verkeer vanwege Schengenregels niet kon worden stilgelegd. Als Russen geen belastingteruggave vragen, inspecteert de winkel geen paspoorten en kunnen ze vrij winkelen, wat betekent dat gesanctioneerde artikelen in boodschappentassen terecht kunnen komen. De douane controleert uiteraard wat er vanuit Finland wordt geëxporteerd, maar als de producten vanuit Noorwegen naar Rusland worden vervoerd, ligt de verantwoordelijkheid bij de Noorse douane. Al met al voor alle partijen een lastig situatie.
Het Hoge Noorden (Omroep Max)
Dionne Stax ontmoet inspirerende en avontuurlijke Nederlanders in Scandinavië.
Volg jij het ook? Sinds 27 maart zendt omroep Max op NPO1 het programma "Het Hoge Noorden" uit. In zeven afleveringen kunnen we Nederlanders volgen die naar Noorwegen of Zweden zijn geëmigreerd. Er volgen komende maandagen nog vier afleveringen. Heb je de eerste drie afleveringen gemist? Je kunt ze eventueel nog terugkijken via NPO-Plus.
Noorse marine wil zes nieuwe fregatten
Noorwegen overweegt zes nieuwe fregatten te bouwen. Daar zoekt het land, dat zelf geen marinewerf heeft, bondgenoten voor om samen te werken. De huidige Fridtjof Nansenklasse-fregatten worden bij voorkeur niet gemoderniseerd. Deze fregatten zouden niet voldoen aan de uitdagingen van vandaag en kunnen niet verder ontwikkeld worden om aan de huidige of toekomstige eisen te voldoen. Die fregatten werden gebouwd door het Spaanse Navantia en zijn voorzien van het Amerikaanse AEGIS, met een kleinere radar. De oorspronkelijke vijf schepen werden in de periode 2006-2011 in dienst gesteld, in 2018 zonk de Helge Ingstad na een aanvaring.
De timing van de Noorse plannen valt samen met die in andere landen. Er gebeurt veel op dit moment in Europa op gebied van scheepsbouw.
Waarschijnlijk eind mei maken de Noren het plan voor de toekomst bekend.
Schilderij Munch verkocht Het gebeurt niet elke dag dat er een schilderij van een wereldberoemde kunstenaar te koop wordt aangeboden. Maar dat is precies wat er gebeurde op 1 maart jl. bij Sotheby's in Londen. Het vier meter brede schilderij Dans på stranden - Dans op het strand - van de Noorse kunstenaar Edvard Munch werd verkocht voor in totaal £ 16.940.300. Dat is ongeveer 20,3 miljoen dollar of 210 miljoen NOK. Hoewel dat niet overeenkwam met de hoogte van een van de versies van The Scream die de kunstwereld verbaasde met zijn verkoopprijs van 119 miljoen dollar in 2012, is het nog steeds een zeer opmerkelijke verkoop. Maar het echte verhaal gaat over het schilderij zelf en waar het geld naartoe gaat. Petter Olsen, de erfgenaam van een enorm scheepvaartfortuin, zette het schilderij van Munch te koop nadat hij eerder andere schilderijen uit zijn erfenis had verkocht. Petter Olsen vertelde dat hij "zeer tevreden" was met de verkoop, die binnen het verwachte bereik viel dat door Sotheby's werd gepubliceerd. "Deze gelegenheid is een historische ontmoeting tussen twee families die Munch's artistieke leven en werk in Duitsland en Noorwegen zowel hebben bewonderd als gesteund", voegde hij eraan toe.
Het fascinerende verhaal van "Dans på stranden" Om het verhaal van het schilderij te begrijpen, moeten we terug in de tijd reizen naar 1906: de wereldberoemde theaterregisseur Max Reinhardt gaf aan Munch opdracht om te schilderen voor zijn nieuwe Berlijnse theater. Reinhardt vroeg Munch de decors te ontwerpen voor zijn nieuwe theater, waar het toneelstuk Ghosts van Munch's landgenoot Henrik Ibsen zou worden opgevoerd. Hij vroeg Munch ook om een fries te maken voor de bovenverdieping.
De laatste installatie stond bekend als The Reinhardt Frieze. Het bestond uit twaalf doeken met als middelpunt het vier meter lange Dans på stranden. Alle schilderijen, behalve het schilderij dat bij Sotheby's onder de hamer ging, bevinden zich in museumcollecties in Duitsland, waaronder de Berlijnse National Gallery, de Hamburg Kunsthalle en het Folkwang Museum in Essen. Bij de verbouwing van het theater is de fries opgesplitst. Dans på stranden werd gekocht door kunsthistoricus Curt Glaser, een leidende figuur in de Berlijnse kunstscene. De joodse Glaser moest echter snel zijn kunstcollectie verkopen en vluchten toen de nazi's in 1933 aan de macht kwamen. Thomas Olsen verwierf het schilderij en verborg het tijdens de Tweede Wereldoorlog in het Noorse bos, samen met verschillende versies van The Scream, waaronder de versie die in 2012 werd verkocht. Omdat Glaser in wezen gedwongen was om Dance on the Beach te verkopen, kwamen de families overeen dat de verkoopopbrengst zou worden verdeeld. Olsen nam zelf contact op met de advocaat van Glasers over de verkoop, die voor de erfgenamen als een verrassing kwam. Het is niet de eerste keer dat de erfgenamen van Glaser worden gecompenseerd. In 2020 compenseerde het Kunstmuseum in Basel de erven Glaser voor 200 kunstwerken. Andere musea, waaronder het Ludwig Museum in Keulen en het Rijksmuseum in Amsterdam, hebben werken teruggegeven aan de familie. bron: Life in Norway
Muziek - Film - Boek - Blog e.d.
Noors componist en dirigent Johan Halvorsen (1864 - 1935)
Als componist schreef hij opera's, werken voor orkest, symfonieën, soloconcerten en ook kamermuziek. In bovenstaande opname speelt het Oslo Philharmonic onder leiding van Vasily Petrenko de Norwegian Rhapsody No. 1 van Johan Halvorsen.
Boek: De vogels van de hemel
(auteur: Karl Ove Knausgård, vertaald uit het Noors door Liesbeth Huijer)
Solveig is teruggekeerd naar haar geboortestad om voor haar oude moeder te zorgen. Dan komt ook haar dochter onverwacht langs, terwijl die dat doorgaans niet zomaar doet.
Deze subtiele vertelling over drie generaties vrouwen biedt een prachtige kennismaking met het werk van de grote Noorse schrijver Karl Ove Knausgård, en laat zich daarnaast lezen als schets voor zijn recente roman De morgenster.
De vogelfoto’s van de internationaal gelauwerde fotograaf Stephen Gill vormen een sfeervol contrapunt bij de tekst.
Kinderboek: Zonnevangers 2 - De verdwijning (auteur: Ida Tufte Michelsen, vertaald uit het Noors door Anna Rottier)
'De verdwijning' van Ida Tufte Michelsen is het tweede deel in de serie Zonnevangers. Een spannend boek vol magie en avontuur, voor lezers vanaf 10 jaar.
Alma is een Zonnevanger; ze kan de draden van de tijd vastpakken. Ze leert steeds meer over haar krachten, maar Alma blijft zich afvragen wat de verdwijning van haar moeder met het Zonnevangersverbond te maken heeft. Haar vader laat niets los, en dus starten Alma en haar vriendin Pilla een gevaarlijke zoektocht naar Alma’s moeder en Pilla’s verdwenen vader. Intussen komt de machtige Grootminister Gabriella Grubel steeds dichterbij, en ze zint op wraak...
Boek: Het kerkhof van de zee
(auteur: Aslak Nore, vertaald uit het Noors door Rymke Zijlstra)
Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog vergaat een schip met aan boord Noorse burgers en Duitse militairen; er wordt aangenomen dat het op een mijn is gevaren. De jonge schrijver Vera en haar zoontje worden gered, maar haar man komt om.
Vijfenzeventig jaar later loopt Vera de zee in, en ze komt niet meer terug. Met haar verdwijnen ook haar memoires over de scheepsramp en de familietrauma’s. Maar haar kleindochter Sasha is vastberaden de waarheid te achterhalen; ze heeft namelijk ontdekt dat Vera twijfelde over de ware toedracht van de ramp. Tegelijkertijd wordt er binnen de welgestelde familie een vuil spel gespeeld over de nalatenschap en de opvolging in het familieconcern. Welke geheimen herbergt het scheepswrak op de bodem van de zee?
Het kerkhof van de zee is een indringende en spannende roman over verraad, verboden liefde en een groot familiegeheim.
Aslak Nore (1978) groeide op in Oslo en diende in het Noorse leger tijdens de oorlog in Bosnië. Hij was journalist in Afghanistan en Irak en is tegenwoordig schrijver en redacteur. Hij woont met zijn vrouw en kinderen in Frankrijk. Eerder publiceerde hij non-fictie en het internationaal bejubelde Wolfsangel, waarvoor hij de Rivertonprisen (de prijs voor de beste thriller van Noorwegen) won.
Activiteiten door de VNN
(regio Noord-Holland noord) georganiseerd
20 mei 2023 - Buitenactiviteit:
bezoek aan Kunsttuin Nederlands Kremlin in Winkel
Meer info: stuur een berichtje aan IJsbrand Bruijn, e-mail ij.bruijn@kpnplanet.nl
8 september 2023 - "Noorwegen tijdens de Tweede Wereldoorlog"
(door Ron Hart)
Meer info volgt in een van de volgende nieuwsbrieven!
13 oktober 2023 - "Licht over de Lofoten" (door Jan Smit)
Meer info volgt in een van de volgende nieuwsbrieven!
17 november 2023 - "Herfst en winter rond de poolcirkel"
(door Paul Kelbling)
Meer info volgt in een van de volgende nieuwsbrieven!
Alle activiteiten van regio Noord-Holland vinden plaats in
Wijkcentrum ‘Thuis in Overdie’
Van Maerlantstraat 8-10, Alkmaar.
Aanvang: 20.00 uur.
Entree: leden € 3,00; niet-leden € 6,00.
Vanaf 1 juli 2023: leden € 3,50; niet-leden € 7,00.
Activiteiten door de VNN
(regio Zuid-Nederland) georganiseerd
25 juni 2023 - "Henrik Ibsen" (door Rixt Bilker)
Rixt Bilker (24) studeert aan de Universiteit van Amsterdam. In juni 2021 heeft zij de bachelor Theaterwetenschap afgerond en in september van hetzelfde jaar is zij begonnen met de master International Dramaturgy. Zij heeft een grote liefde voor het repertoiretheater - theaterteksten die gedurende de eeuwen altijd weer terugkomen - zoals de teksten van de Griekse schrijvers, Shakespeare, Tsjechov en ook de Noorse toneelschrijver Henrik Ibsen (1828-1906). Deze laatste heeft haar speciale aandacht en in september 2023 gaat zij beginnen aan de Master Ibsen Studies aan de Universiteit van Oslo.
Na Shakespeare is Ibsen de meest opgevoerde theaterschrijver van Europa. En toch hebben maar heel weinig mensen van hem gehoord. Peer Gynt is vrij beroemd en ook Een Poppenhuis (ook bekend als Nora), maar verder gaat het meestal niet. En dat is onterecht en zonde, want Ibsen is een belangrijk en groot figuur, niet alleen in de theaterwetenschap, maar ook daarbuiten. Voor Rixt Bilker toont Ibsen de kracht van het repertoire: hoe bepaalde stukken zo goed geschreven zijn, dat we ze voor altijd kunnen begrijpen, gebruiken en ervan kunnen genieten.
In de presentatie zal Rixt daarom ingaan op deze kracht van Ibsen: wie was hij, waarom zijn zijn theaterteksten zo belangrijk, wat betekende hij voor zijn tijd, en wat betekent hij voor ons. Ook zal zij ingaan op historische opvoeringen, de recente opvoeringsgeschiedenis, Ibsen in Nederland, en toekomstige adaptaties.
24 september 2023 - "Verdens verste menneske" (film)
De Engelse titel: 'The worst person in the world'.
Informatie volgt in een van de volgende nieuwsbrieven!
26 november 2023 - "Lopen in het land van de Sami"
(lezing van Myra de Rooy)
Informatie volgt in een van de volgende nieuwsbrieven!
Alle activiteiten van regio Zuid-Nederland vinden plaats in Kattenbosch Boerderij, Pastoor Hordijkstraat 5c, 5243 VV Rosmalen,www.kattenbosch.nl (vanaf station Rosmalen 4 minuten lopen).
Aanvang: 14.00 uur (zaal open vanaf 13.30 uur).
Entree: leden € 3,50; niet-leden € 7,00. Introducés zijn welkom!
Versgebakken Noorse wafels maken de middag compleet om in Noorse sferen te komen.
Agenda
15 april 2023
Algemene ledenvergadering Vereniging Nederland-Noorwegen
(Noorse Kerk, Rotterdam)
23 april 2023
Uiterste datum voor het inleveren van kopij voor Kontaktlinjen 2023-2.
6 en 7 mei 2023
Scandinavië Markt (Schokland)
20 mei 2023
Buitenactiviteit regio Noord-Holland noord
10 juni 2023
Verschijningsdatum Kontaktlinjen 2023-2 (onder voorbehoud)
17 juni 2023
Nieuwsbrief 3 verschijnt (onder voorbehoud)
25 juni 2023
Activiteit regio Zuid-Nederland, zie elders in deze nieuwsbrief
8 september 2023
Activiteit regio Noord-Holland noord
24 september 2023
Activiteit regio Zuid-Nederland
13 oktober 2023
Activiteit regio Noord-Holland noord
28 en 29 oktober 2023
Nordic Days (voorheen Scandinavië-XL), locatie: Inspyrium in Cuijk
17 november 2023
Activiteit regio Noord-Holland noord
26 november 2023
Activiteit regio Zuid-Nederland
Nog even dit ...
Facebook en Instagram
Onze Facebook-paginais actueel en informatief met berichten over cultuur, natuur, sport, historie, boeken, filmpjes, foto's enz.
Volg ons ook op Instagram!
De inhoud van beide kanalen is vanaf heden te vinden op de homepage van onze website: ook zonder een Facebook- of Instagram-account altijd makkelijk leesbaar >>lees verder
Wil je lid worden?
Ben je enthousiast over onze vereniging, maar nog geen lid? Word lid via het aanmeldingsformulierop de website.
Je ontvangt dan elk kwartaal ons ledenblad Kontaktlinjen.
Verder ontvang je korting bij bezoek of deelname aan onze activiteiten. Velkommen!
Nieuwsbrief in je mailbox ontvangen?
Zowel voor leden als niet-leden van de vereniging. Regel het op onze website.
