VeertigVragen #34. En mijn kinderen dan?
Beste <<Naam>>, het is vandaag Lazarus-zaterdag. Joehoe, pak er kaviaar bij!
Tijdens de Vastentijd behandel ik elke dag een vraag van een lezer.
Vandaag gaat het over geloofsopvoeding.
"Hoe kan ik mijn kinderen kennis laten maken met de verhalen en levenswijsheid van het christelijk geloof zonder dat ze denken dat het een sprookje is? Hoe verbind ik het met de realiteit? In een kindernevendienst en kinderbijbel worden dingen vaak zo simplistisch voorgehouden, alsof de bijbelverhalen letterlijk moeten worden genomen. En Sinterklaas bestaat ook niet, dus waarom zou een God wel bestaan en al die wonderlijke verhalen echt gebeurd zijn..."
|
|
Beste "Anonimama",
er zijn twee vragen die mij het meest worden gesteld na een lezing. De eerste vraag is hoe ik denk dat wij de jeugd weer in de kerk kunnen krijgen. De tweede is hoe je dat in hemelsnaam aanpakt, geloofsopvoeding. Je kinderen iets bijbrengen van het geloof. Het zijn dus vragen die overal spelen, je bent hier niet alleen in. Mijn antwoorden zijn schetsen, en verre van definitief. Want wat is dit moeilijk.
Bijbellezen met kinderen
betekent allereerst: oprecht zijn. Ik sla soms mijn bijbeltje kwaad dicht tijdens het lezen (of vraag mijn vriendin om wat paragrafen over te slaan) als een tekst me even niets zegt. Dan zoek ik eerst verder naar een gedeelte dat mij vandaag wél iets zegt. Waar ik nu wél iets voor voel.
Een reden om dat te doen is dat kinderen door onoprechtheid heen kunnen prikken. Als je er zelf al niet in gelooft (in het genoemde voorbeeld ging het geloof ik over passages uit het Spreukenboek), waarom zouden je kinderen er dan wel iets van oppikken?
Selecteer dus, wanneer je met hen uit de Bijbel leest. Selecteer de teksten en verhalen die jou iets zeggen. Ik heb laatst schaterend verhalen over de jonge David voorgelezen, en lees nu niet zonder plezier uit Exodus. Genesis hebben we al goeddeels gehad, met die toffe verhalen over Jakob en Jozef. Daarbij kun je overigens ook gerust een goede kinderbijbel gebruiken. Ik tip er hieronder twee, maar ieder zijn of haar smaak.
[tekst gaat hieronder door]
|
|
Goed, het gaat er wat mij betreft dus om dat je zelf weet wat jou aanspreekt - en dat doorgeeft. Niets anders, want het gaat niet werken als je zelf niet gelooft in wat je aan het doorgeven bent.
Hoe je laat zien dat het voor jou iets betekent is bijvoorbeeld door er met je partner of met hen over te spreken. Of even te zeggen wat je er mooi aan vindt. Zo wijs je de kinderen een weg om te spreken over Bijbelteksten of geloofszaken op een manier die jij fijn vindt (en zij misschien -later- ook).
Echt gebeurd of niet
is een kwestie waar ik ze persoonlijk volledig in vrij zou laten. Laat ik mezelf namelijk ook. Soms geloof ik dat er een Exodus heeft plaatsgevonden, precies zoals de Bijbel het vertelt met een pad door de zee en een verdrinkende farao. Soms geloof ik daar geen snars van. Van mij zouden mijn kinderen op beide benen mogen hinken, of een van beide opties mogen kiezen. Zolang ze maar begrijpen - en volgens mij doen kinderen dat vrij automatisch - dat er meer in het verhaal zit dan de vraag of het echt gebeurd is. Er zitten diepe lessen in, beloften, hoop, vermaningen, troost, moraal, uitzicht, etc.
Of Sinterklaas nou bestaat of niet, het blijft een geweldig leuk familiefeest. Dat was al die tijd de echte waarde - niet de verjaardag van die ouwe bok. Zo is het ook met het geloof - als niet alles op die manier 'waar' blijkt te zijn als ze als jonger kind dachten, blijft de essentiële waarde gewoon intact.
Als sleutelwoord zou ik hier meegeven: ruimte. Ze moeten niets móeten geloven.
|
|
Mijn persoonlijke overtuiging is: VERHALEN.
Toen ik een tijdje had nagedacht wat volgens mij een verbindende factor is bij 'de jeugd van tegenwoordig', concludeerde ik dat ze allemaal van verhalen houden.
Okee, ze lezen waarschijnlijk steeds minder (al is het 'Young adult fantasy' genre erg groot). En ze zijn ongeduldig als opa te lang over vroeger vertelt. Maar het aantal uren Netflix (en andere series en filmpjes) is ongeëvenaard.
Ik ga dus voor verhalen als het grote geheim, als de manier bij uitstek om jongeren te boeien. Mits je ze goed vertelt. Dus bekijk je favoriete Bijbelverhalen (of geloofsverhalen, want ik kwam laatst ook een mooi prentenboek over de heilige Franciscus tegen). Vertel ze of laat ze vertellen of lees ze voor op zo'n manier dat het duidelijk is dat het om een verhaal gaat. Met een plot, met spanning, met personages om je aan te binden of te ergeren.
En dan maar hopen dat Netflix of Disney er snel nog een aantal gaat verfilmen. Want ik heb nog steeds geweldige jeugdherinneringen aan Prins van Egypte.
Naschrift:
Ik heb 'de kerk' nog niet genoemd. De allereffectiefste manier waarmee je de grootste kans hebt om christelijke kinderen af te leveren is natuurlijk de kerk. Hen morrend meenemen elke zondagochtend. Mee laten doen in rituelen, vertrouwd laten raken met de woorden en liederen. Bovendien: bevriend laten raken met een nieuwe groep andere kinderen, naast die op de hobbyclub en de school. Velen zijn, als je dat mild en open-mindes en zonder dwang of al te heftige leefregels doet, achteraf heel blij met die milde vorm van indoctrinatie. Ik wel, in ieder geval.
Belangrijk is hoe dan ook dat
a) een kind dat vandaag niets met het geloof heeft, dat over vijf jaar wel kan hebben. In sommige levensfasen is het ook gewoon lastig.
b) jouw liefde voor jouw kind het beste teken van God is dat je kunt geven.
c) het kind altijd ruimte ervaart om later een andere geloofsweg te kiezen, zonder dat het bang is de goede band met jou te verliezen.
Hier valt nog veel meer over te zeggen, en het is bovendien overal maatwerk, maar hee - dit waren mijn voorlopige duiten in het pedagogische collectezakje. Alle goeds!
|
|
|
|
|
